İletişimde Yapılan Hatalar

İletişim o kadar önemli bir beceri ki düşünüyorum o halde varım cümlesini iletişim kuruyorum o halde varım şeklinde değiştirsek yanlış olmaz. İletişim konusu bu kadar önemli olmasına rağmen çoğunlukla farkında olmadan çok önemli hatalar yapıyoruz. İletişimde Yapılan Hatalar başlığı altında farkında olunmayan 5 büyük hatadan bahsedeceğiz.

En sık karşılaşılan iletişim hatalarından bir tanesi kişinin kendisinden çok fazla bahsetmesidir. Tabi ki herkes kendisinden bahsetmek ister. Sahip olduğu özelliklerden, becerilerden bahsetmek ister. Çünkü bunun arkasında beğenilme arzusu, takdir edilme, onaylanma isteği vardır. Bunda hiçbir sıkıntı yok. Kimi zamanda kendinizi özellikle anlatmanız gerekir; Bir iş görüşmesinde, bir mülakatta. Böyle bir beklenti olmadığı halde kendinize her detayı anlatmak istiyorsanız ne oluyor biliyor musunuz? Hani o televizyonda ardı arkası gelmeyen bıktırıcı, sıkıcı reklamlar var ya iş ona dönüyor. Ya da mail kutunuzu işgal eden spam mailler gibi düşünün.

Karşınızdaki kişinin durmadan kendinden bahsettiğini düşünün. Sürekli kendini övüyor. Nasıl hissedersiniz? En iyi ihtimalle itici bulursunuz. Bu sebeple bunu yapan sizseniz kendinizi kontrol edebilme noktasına eğilmeniz gerekir.

Her bireyde bir alarm sistemi var ve iletişim de bazı sıkıntılar bu alarmı devreye sokuyor. Alarm devreye girdikten sonra diyor ki: Saldırı var! Kendini savun! Hatta karşı saldırıya geçtiği kişiye uyarılar veriyor. Peki bu alarmı ne tetikliyor insanın içinde? Tabi ki suçlayıcı konuşma. Eğer siz karşı tarafı suçlayıcı, “Sen şöylesin, sen böylesin…” şeklinde, aşırı eleştirel ya da genelleyici söylemler söylüyorsanız bu alarmı tetiklersiniz. Bu alarm tetiklendikten sonra ikili ilişkilerde gerçek bir iletişim kalmıyor. Kişi sadece kendini savunuyor. Siz ne derseniz deyin o noktadan sonra isterseniz dünyanın en değerli şeylerini söyleyin hepsi boşa gidecektir. Bu sebeple karşı tarafı suçlayıcı ifadelerden uzak durmanızı öneriyoruz.

Yeni girilen ortamlarda bazen çok samimi bir diyalog oluşur. Kahkahalar havada uçuşur. Keyifli bir muhabbet döner ve siz bu durumda kendinizi olmanız gerekenden çok daha rahat hissedebilirsiniz. Bu ortamda kişileri tanımadan siyasi konulara girerseniz, dini konulara girerseniz, bu konular ile ilgili tartışmalara katılırsanız bazen telafisi mümkün olmayan iletişim hatalarına, iletişim sorunlarına neden olabilirsiniz. Ya da bazen bir memleket hakkında, bir meslek hakkında genelleyici ifadeler kullanıyor olabilirsiniz: “Öğretmenler şöyledir, Aydınlılar böyledir…” gibi. Grubu tanımadan böyle ifadelerin kullanımı ciddi sıkıntılara sebep olabilir. Genellemeler her zaman problemlidir ama özellikle sizi iyi tanımayan bir ortamda ciddi sıkıntılarla baş başa bıraktırabilir. Genellemeler ve bu tarz konular hakkında konuşmaktan özellikle kaçınmalısın.

Bir diğer rahatsız edici iletişim hatalarından bir tanesi kişinin monolog halinde konuşmasıdır. Böyle insanlar sazı eline alınca susmak bilmez. Canın sıkkın mı rahatsız oldun mu onun bile farkına varamaz. Arada söze dahil olmak istersiniz; “Bir dakika şunu da anlatayım.” der. Böyle bir iletişimde var olduğunuzu bile hissedemezsiniz ve çok sıkılırsınız. Eğer ki bunu yapan sizseniz arada bir karşınızdaki kişiye bakın. Sizi dinliyor mu? Anlattıklarınız hakkında ne düşünüyor? Sözü sık sık karşı tarafa bırakmak, ona da söz hakkı tanımak iletişimi güçlendirecektir. Aksi durumda ciddi bir iletişim hatası ortaya çıkar.

Bir şey anlatırken karşınızdaki bireyin kaşının gözünün ayrı oynadığını bir düşünün. Dudaklarında böyle bir müstehzi bir ifade, sanki sizi aşağılıyormuş gibi küçümsüyormuş gibi. Böyle bir durumda ne hissederdiniz? Söyleyecekleriniz herhalde şöyle olurdu: “Hasta mısın? Derdin nedir?” gibi. Eğer ki iletişim halindeyken karşı tarafı küçümseyici, aşağılayıcı bir tavır varsa bu, çok ciddi bir iletişim problemidir. Hatta bu durum bir insanlık hatasıdır.

İletişimde Yapılan Hatalar başlıklı yazımızın sonuna geldik. Bir sonraki yazıya kadar esenle kalın.